Türkiyat Mecmuası
TÜRKİYAT ARAŞTIRMALARI ENSTİTÜSÜ VE TÜRKİYAT MECMUASI
Doç. Dr. Murat Ali Karavelioğlu
İstanbul Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, 1924 yılında Ord. Prof. Dr. M. Fuad Köprülü tarafından kurulmuş olup, Türkiye Cumhuriyetinde Bakanlar Kurulu kararı ile kurulan ilk ve tek ilmî enstitüdür. Türklerin yarattığı zengin medeniyeti ve kültürü araştıracak resmî bir kurumun yokluğu fark edilince, Gazi Mustafa Kemal, böyle bir enstitünün kurulabilmesi için çalışmalara başlanmasını istemiştir. Böylelikle, diğer ülkelerde çoktan kurulmuş olan bir merkezin, Türkiye’de de kurulması sağlanır. Bu kurum için, bizzat Atatürk tarafından bir de amblem tespit edilir. Bu amblem, elinde meşale tutan bir bozkurttur. Enstitünün altıncı müdürü olan Ahmet Caferoğlu’na göre, Atatürk’ün ‘bozkurt’ amblemini seçmesinin nedeni, bu sembol ile Türklüğün yeniden doğuşunu kastetmesidir. Meşale ise ilim ateşi olarak değerlendirilmiştir.
İstanbul Dârülfünûnu Edebiyat Fakültesi’ne bağlı olarak faaliyetine başlayan enstitünün 12 Kasım 1924 tarihli talimatnamesinde, enstitünün Türklükle ilgili ilimlerde araştırma ve yayın yapacağı, bir müdürü, kâtibi, ihtiyaca göre asistan, muhafız ve hademelerinin olacağı belirtilmiş, enstitü tarafından basılacak eserlerin ücretlerinin de Maarif Vekâleti bütçesinden temin edileceği gibi hususlara yer verilmiştir. Bu talimatnamenin altıncı maddesinde enstitünün bir mecmuasının olacağı ve bu mecmuanın basımında Edebiyat Fakültesi mecmuası talimatnamesine uyulacağı belirtilmiştir.
Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, ilk olarak İstanbul Üniversitesi Merkez binasının içinde yer alan bugünkü Profesörler Evi’nde faaliyetine başlamıştır. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü için bu kadar gösterişli ve göz önünde olan bir binanın tahsis edilmesi, Atatürk’ün kültür milliyetçiliğinin bir delili olarak görülür. Fakat enstitü hep bu binada kalmaz. 1948 senesinde Edebiyat Fakültesi’nin yanındaki Seyyid Hasan Paşa Medresesi’ne geçen kurum, 1989’da Rektör Cem’i Demiroğlu döneminde Saraçhane Horhor’da müstakil bir binaya taşınır. Enstitü, faaliyetlerine halen bu binada devam etmektedir.
Enstitünün binası gibi ismi de aynı kalmamış, değişmiştir. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü adı ile faaliyete başlayan kurum, 2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanunu ile birlikte Türkiyat Araştırma Merkezi, 16 Ocak 1991’de kabul edilip 24 Ocak 1991 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan 3699 sayılı kanunla da Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü adını almıştır.
Enstitünün müdürlüğünü sırasıyla Ord. Prof. Dr. Mehmed Fuad Köprülü, Ord. Prof. Dr. Reşit Rahmeti Arat, Prof. Dr. İsmail Hikmet Ertaylan, Prof. Dr. Cavit Baysun, Prof. Fahir İz, Prof. Dr. Ahmet Caferoğlu, Prof. Dr. Mehmet Kaplan, Prof. Dr. Sadeddin Buluç, Prof. Dr. Mehmet Kaplan, Prof. Dr. Ali Alparslan, Prof. Dr. Mertol Tulum, Prof. Dr. Kemal Eraslan, Prof. Dr. Mertol Tulum, Prof. Dr. Osman Fikri Sertkaya, Prof. Dr. Musa Duman yapmışlardır. Bugün bu görev, Prof. Dr. Kemal Yavuz tarafından yürütülmektedir.
Faaliyetler
Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü’ne hususi bütçenin verilmesiyle, 1926 tarihinden itibaren ciddi çalışmalar başlatılır, enstitü bünyesinde ilmî bir kadro oluşturulur ve yayın faaliyetine geçilir. Enstitü kütüphanesinin kurulması da bu bağlamda önem taşır. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Kütüphanesinin temellerini atan, Hakas Türklerinden olan Türkolog Nikolay Katanov’un 7325 ciltlik kütüphanesidir. Bu kütüphane 1914’de Rusya’ya giden Sait Halim Paşa veya o tarihlerde hayatta olan Tevfik Paşa tarafından devlet adına satın alınarak İstanbul Darülfünunu’na ve ardından da Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü’ne geçmiştir. Necat Birinci’nin Ahmet Caferoğlu’ndan aktardığı bilgiye göre Katanov, bu kitapları Azerbaycan’da kurulacak olan İlimler Akademisinin Türkoloji Bölümü için bir araya getirmiş; fakat ölümü üzerine kitapları eşi tarafından satılmıştır. Katanov’un kütüphanesi o tarihe kadar çıkmış Türkoloji konusundaki bütün Rusça yayınların yanı sıra aynı konuda başka dillerde yazılmış eserleri de kapsamaktadır. Bu haliyle bu koleksiyonun enstitünün kütüphanesine büyük katkı sağladığı şüphesizdir. Bunun dışında Hüseyin Sadettin Arel, Prof. Dr. Hamit Ongunsu, Halid Ziya Uşaklıgil, Sultan Beg, Ahmet Hamdi Tanpınar, Mehmet Behçet Yazar gibi kimselerin bağışladıkları kitaplar da kütüphanenin gelişmesini sağlamıştır. İlk kurulduğu zaman 7.000 cilt kitaba sahip olan Enstitü Kütüphanesi, 1931 yılında 10.000 ve bu saydığımız bağışlar sonucunda da 50.000 kitaba sahip olmuştur. Fakat enstitü, Seyyid Hasan Paşa Medresesi’nde faaliyet gösterirken, kütüphanedeki kitaplardan bir kısmı, medrese üzerindeki kurşunların kısmen çalınması sebebiyle rutubet alıp zarar görmüştür. Mertol Tulum’un müdürlüğü zamanında tahrip edilmiş kitaplar özenle tamir ettirilmiştir. Kütüphane son yıllarda Prof. Dr. Oktay Aslanapa, Prof. Dr. Osman Nedim Tuna, Prof. Dr. Muharrem Ergin’in bağışlarıyla daha da zenginleşmiştir. Enstitü Kütüphanesi’ndeki yazma eserlerin Mehmet Zeren ve İsmail Güleç tarafından katalogları yapılmıştır. Bu katalogda Prof. Dr. Osman Nedim Tuna tarafından bağışlanan eserler dışında, kütüphanenin bütün yazma eserleri tasnif edilerek listelenmiş ve yazmaların tamamı hakkında geniş bilgi verilmiştir.
Bunlardan başka Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü’nün kütüphanesinde 2400 civarında doktora ve mezuniyet tezi ile 76 adet disiplin travayı mevcuttur. Bu eserlerin bibliyografyası Kâzım Yetiş’in çalışmaları sonucunda konularına göre tasnif edilerek yazarların soyadlarına göre alfabetik olarak sıralanmıştır.
Enstitü kütüphanesinde şu an 7359 kitap ve derlemenin olduğu Katanov kitapları, 2557 tez ve 9671 bağış kitap bulunmaktadır.
Enstitünün kendi bünyesinde yayımladığı eserler de vardır. Bunlardan ilki, 1927 senesinde Barthold’un Orta Asya Türk Tarihi Hakkında Dersler adlı eseridir. Enstitü daha sonra Kilisli Rifat’ın Maniler’ini (1928), Aziz bin Erdeşir Esterâbâdî’nin Bezm ü Rezm’ini (nşr. Kilisli Rifat, 1928), Gibbons’un Osmanlı İmparatorluğu’nun Kuruluşu’nu (trc. Ragıb Hulusi, 1928), Hasluck’un Bektaşilik Tedkikleri’ni (trc. Ragıb Hulusi, 1928), müellifi meçhul El-kavâninü’l-külliyye li-zabti’l-Türkiyye isimli eseri (nşr. Kilisli Rifat, 1928), Köprülüzade M. Fuad’ın Milli Edebiyat Cereyanının İlk Mübeşşirleri ve Divan-ı Türkî-i Basit (1928), Erzurumlu Emrah (1929), Gevherî (1929), Influence du Chamanisme Turco Mongol Sur Les Ordres Mystiques Musulmans (1929), Pir Sultan Abdal (1929), Kayıkçı Kul Mustafa ve Genç Osman Hikâyesi (1930), On Altıncı Asır Sonuna Kadar Türk Saz Şairleri (1930), Türk Halk Edebiyatı Ansiklopedisi I (1935) adlı eserlerini, Barthold’un Uluğ Bey ve Zamanı’nı (1930), Hamilton A. R. Gibb’in, Orta Asya’da Arab Fütuhatı’nı (trc. M. Hakkı,1930), Ahmet Refik’in Anadolu Türk Aşiretleri (1930) ve Osmanlı Devrinde Türk Madenleri (1931) adlı eserlerini, Max Silberschmidt’in Venedik Membalarına Nazaran Şark Meselesi’ni (trc. Ahmed Celâl, 1930), Pertev Nailî’nin Köroğlu Destanı’nı (1931), Abdülbâki (Gölpınarlı)’nın Melâmîlik ve Melâmîler’ini (1931), Abû Hayyân’ın Kitâb al-idrâk li-lisân al-Atrâk’ini (nşr. Ahmet Caferoğlu, 1931), Türk Hukuk ve İktisat Tarihi Mecmuası I-II’yi (1931-1939), Ahmet Caferoğlu’nun Uygur Sözlüğü I-III’ü (1934, 1937, 1938), Ömer Lutfi Barkan’ın Osmanlı İmparatorluğunda Ziraî Ekonominin Hukukî ve Malî Esasları-Kanunlar c. I (1945) adlı eserini ve Osman F. Sertkaya, Yıldız Kocasavaş, Erol Çetin ve Yavuz Tiryaki’nin birlikte hazırladıkları Balkanlarda Türk Mührü (1998) adlı kitabı yayımlamıştır. Bunların dışında Türkiyat Mecmuası, enstitünün süreli yayını olarak yayımlanmıştır. Kilisli Rifat, Ragıp Hulusi, Ahmet Caferoğlu, M. Hakkı, Ahmet Cemal ve Akdes Nimet de tercüme ettikleri eserlerle bu yayın faaliyetinin içinde yer almışlardır.
1950’lerden sonra enstitünün yayın faaliyetlerinde gerileme görülür. Bunun sebebi olarak, Atatürk’ün ölümünden sonra konuya kayıtsızlık gösterilmesi ve maddî desteğin esirgenmesi gösterilmektedir.
Yayın faaliyetinin düştüğü dönemlerde, enstitüde farklı bir faaliyet kendini gösterir. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü millî ve milletler arası pek çok kongreye ev sahipliği yapmaya başlar. Millî kongreler 1978’den itibaren 1979, 1980, 1981, 1983, 1984, 1986, 1987 yıllarında; milletler arası kongreler ise 1973, 1976, 1979, 1982, 1985, 1988 yıllarında yani üç yılda bir yapılmıştır. 1973-1988 arasında yapılan bu kongrelerde Türk kültürü, tarihi, dili, edebiyatı, sanatı gibi konularda tebliğler sunulmuştur. Yerli ve yabancı araştırmacıların sundukları bu tebliğler, alanlarına büyük katkı sağlamıştır. Bulgaristan’da yok edilmek ve yok sayılmak istenen Türk varlığı ile ilgili birçok bildiri metni bizzat Bulgar Türkologlar tarafından bu kongrelerde sunulmuştur.
1988 yılından itibaren ise Türkiye ile SSCB arasında yapılan mutabakat çerçevesinde Türkoloji Kolokyumları düzenlenmeye başlanmıştır. 1988-1992 yılları arasında her yıl düzenli olarak yapılan bu kolokyumlarda sunulan bildiriler ayrıca Türk Dili Araştırmaları Yıllığı-Belleten’de yayımlanmıştır.
Enstitüde, bunların dışında 28 Mayıs 1997’de Fatih Sultan Mehmed Han ve İstanbul’un Fethi, 25 Aralık 1997’de Seyyid Mehemmed Hüseyin Behçet Tebrîzî Şehriyâr’ın doğumunun 90. Yıldönümü Anma Toplantısı, 17 Nisan 1998’de 100. Doğum Yılı Dolayısıyla Prof. Dr. Ahmet Caferoğlu’nu Anma Toplantısı yapılmış, ayrıca 1997, 1998 yıllarında IX. ve X. Milli Türkoloji Kongreleri, yine 1998’de II. Milletler Arası Dede Korkut Kolokyumu, 1999’da VII. Milletler Arası Türkoloji Kongresi, 2000’de İkinci Milletler Arası Göktürk Anıt ve Yazıtları Kolokyumu, 2002’de Doğumunun 140. Ölümünün 80. Yıl dönümü Dolayısıyla Nikolay Fedoroviç KATANOV Konferansları, 2004’te Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü’nün Kuruluşunun 80. Yıl Dönümü Töreni, 2005’de Tataristan’da Türk-Tatar Kültür İlişkileri Konferansı, 2006’da Cengiz Han ve Oğullarının İcraatlarının Türk Dünyasındaki Akisleri Konferansı, 2009’da İ.Ü. Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü ve Türk Dil Kurumu ile birlikte Doğumunun 990. Yılında Yusuf Has Hacib ve Eseri Kutadgu Bilig Uluslararası Sempozyumu, 2011’de Vefatının 25. Yılında Prof. Dr. Mehmet Kaplan’ı Anma Toplantısı gibi faaliyetler düzenlenmiştir.
Türkiyat Mecmuası
Enstitünün süreli yayınlarına baktığımızda ise, Türkiyat Mecmuası ile Türk Hukuk ve İktisat Mecmuası’nı görürüz. Türk Hukuk ve İktisat Mecmuası yalnızca iki cilt yayımlanabilmiştir. Bunlardan ilki 1931, ikincisi de 1939 yılında Köprülüzade Mehmet Fuad’ın müdürlüğü döneminde çıkmıştır.
Türkiyat Mecmuası ise 1925’ten 1997’ye kadar 20 cilt olmak üzere yayımlanmıştır. Mecmuanın ilk iki cildi Arap harfleriyle, diğer ciltleri ise Latin harfleriyle basılmıştır. İlk altı cilt, Köprülüzade Mehmed Fuad’ın müdürlüğünde, VII-VIII. cilt Reşit Rahmeti Arat’ın, IX-XIII. ciltler Cavid Baysun’un, XIV. cilt Fahir İz’in, XV-XVII. ciltler Ahmet Caferoğlu’nun, XVIII. cilt Mehmet Kaplan’ın, XIX. cilt Sadeddin Buluç’un ve son olarak XX. cilt de Kemal Eraslan’ın müdürlüğü döneminde hazırlanmış, ancak 1997 yılında basılmıştır.
Türkiyat Mecmuası’nın ilk cildinin kapağı.
Mecmuanın yayımlandığı yıllar ve ciltleri şu şekildedir:
I. cilt, Ağustos 1925, İstanbul, 1925.
II. cilt, 1926, İstanbul, 1928.
III. cilt, 1926-1933, İstanbul, 1935.
IV. cilt, 1934, İstanbul, 1934.
V. cilt, 1935, İstanbul, 1936.
VI. cilt 1936-1939, İstanbul, 1939.
VII-VIII. cilt, cüz I, 1940-1942; cüz II, (1943-1945), İstanbul, 1945.
IX. cilt, 1946-1951, İstanbul, 1951.
X. cilt, 1951-1953, İstanbul 1953.
XI. cilt, 1954, İstanbul, 1954.
XII. cilt, 1955, İstanbul, 1955.
XIII. cilt, 1958, İstanbul, 1958.
XIV. cilt, 1964, İstanbul, 1965.
XV. cilt, 1968, İstanbul, 1969.
XVI. cilt, 1971, İstanbul, 1971.
XVII. cilt, 1972, İstanbul, 1972.
XVIII. cilt, 1973-1975, İstanbul, 1976.
XIX. cilt, 1977-1979, İstanbul, 1980.
XX. cilt, 1997, İstanbul, 1997 (iç kapakta 1996)
Mecmua düzenli olarak çıkmadığı gibi, bazı yıllarda mecmua tarihi ile basım tarihi arasında farkların olduğu görülür. Örneğin enstitünün kuruluşunun 70. yılına armağan edilen 20. cildi, 1997 tarihinde yayımlanmıştır. XIX. cilt ile XX. cildin basımı arasında 17 yıllık bir zaman olduğu gibi, XX. cilt iki yıl boyunca basım sırası beklemiştir.
Mecmuanın bazı ciltleri, kimi olaylara ve kişilere ithaf edilmiştir. Bunlar şu şekilde sıralanabilir :
IV. cilt, 18 Ağustos 1934’te Dolmabahçe Sarayı’nda toplanan İkinci Dil Kurultayı’na armağan edilir.
X. cilt, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü ve Mecmuasının kurucusu Prof. Dr. Fuat Köprülü’ye 60. doğum yıldönümü için ithaf edilir.
XV. cilt, yine kurucu Fuat Köprülü’nün hatırasına armağan edilir.
XVII. cilt, Malazgirt Meydan Savaşı’nın 900. yıldönümüne ithaf edilir.
XVIII. cilt, Türkiyat Mecmuası’nın yayın hayatına başlayışının 50. yılına ithaf edilir.
XX. cilt, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü’nün kuruluşunun 70. yılı dolayısıyla başta kurucu Köprülü olmak üzere vefat etmiş olan mensuplarının hatıralarına ithaf edilir.
Atatürk’ün de bizzat takip ettiği mecmualardan olan Türkiyat Mecmuası , başta Türk dili ve edebiyatı olmak üzere, Türk tarihi, Türk sanatı ve Türk kültürü çalışmaları açısından mühim bir rol üstlenmiştir. Özgün makalelerin dışında, yabancı dillerdeki yayınlar Türkçeye çevrilmiş, notlar ve vesikalar ile çeşitli eserlerle ilgili tahlil ve tenkit yazıları kaleme alınmıştır. Başlangıçtan bugüne Türkiyat Mecmuası’nda yayımlanan yazılar ciltlere göre şu şekildedir:
CİLT 1 (1925)
Tedkîkler
Köprülüzade Mehmed Fuad, “Meddahlar: Türklerde Halk Hikâyeciliği Tarihine Ait Bazı Maddeler”, 1-46.
Wilhem Barthold, Çev: Köprülüzade Ahmed Cemal Bey, “Orta Asya’da Moğol Fütuhatına Kadar Hristiyanlık”, 47-100.
M. Şerefeddin Yaltkaya, “Selçukîler Devrinde Mezâhib”, 101-118.
Köprülüzade Mehmed Fuad, “Lütfi Paşa”, 119-150.
Gize Firederich, Çev: Köprülüzade Ahmed Cemal Bey, “Osmanlı İmparatorluğunun Teşekkülü Meselesi”, 151-171.
Ali Canib Yöntem, “Nedim’in Hayatı ve Muasırlarının Telakkileriyle Yaşadığı Devirde Edebî Mevkii”, 172-184.
Köprülüzade Mehmed Fuad, “Oğuz Etnolojisine Dair Tarihî Notlar”, 185-211.
Abdülkadir İnan, “”Kitab-ı Dede Korkut” Hakkında”, 212-220.
Wilhem Barthold, Çev: Ragıb Hulusi Bey, “Kutadgu Bilig’in Zikrettiği Buğra Han Kimdir?”, 221-226.
Necib Asım, “Uygur Yazısıyla “Hibetü’l-Hakâyık”ın Diğer Bir Nüshası”, 227-229.
Ludvig Ligeti, Çev: Ragıb Hulusi Bey, “”Kırgız” Kavim İsminin Menşei”, 230-249.
Notlar ve Vesikalar
Köprülüzade Mehmed Fuad, “Harzemşahlar Tarihine Aid”, 251-254.
Köprülüzade Mehmed Fuad, “Aybetü’l-Hakayık’a Dâir”, 255-257.
Abdülkadir İnan, “Türk Kabile İsimlerine Dair”, 258-265.
Tahlil ve Tenkitler
Clement Huart, çev.Ragıb Hulusi Bey, “Garpta Şark Eserleri: Köprülüzade Mehmed Fuad, Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, İstanbul, Matbaa-i Amire, 1919.”, 266-280.
J H Mortdman, çev: Mübarek Galib Bey, “Garpta Şark Eserleri: Köprülüzade Mehmed Fuad, Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, İstanbul, Matbaa-i Amire, 1919.”, 281-287.
Gyula Nemeth, çev. Köprülüzade Ahmed Cemal Bey, “Garpta Şark Eserleri: Köprülüzade Mehmed Fuad, Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, İstanbul, Matbaa-i Amire, 1919.”, 288-289.
Kitâbiyât Tenkitleri
Köprülüzade Mehmed Fuad, “Clement Huart: Mevlevi Evliyası”, 291-293.
Köprülüzade Mehmed Fuad, “Bedrus Keresteciyan: Türkçenin İştikak Lugati İçin Bazı Mevadd”, 294-296.
Köprülüzade Mehmed Fuad, “Rauf Yekta: Türk Musikisi Tarihi”, 296-299.
Köprülüzade Mehmed Fuad, J. Loran: “Garbî Asya’da Bizans ve Selçukî Türkleri”, 300-303.
Von Rastarn, Çev: Ahmed Sabri Bey, “Grousset, Cengiz Han”, 303-312.
T. P., Çev: Ahmed Cemal Bey, “J. Viladimir T. : Cengiz Han”, 313-318.
J. H. Mortdman, Çev: Ahmed Cemal Bey, “Ludwig Furer: Rüstem Paşa’nın Osmanlı Tarihi” 318-321.
Köprülüzade Mehmed Fuad, “Sadri Maksudof: Çinlilerle Moğolların “Huvay-hu”ları Orhun Kitabelerinin Oğuzları”, 322-326.
Haber
Köprülüzade Mehmed Fuad, Türkiyat Haberleri, 327-350.
CİLT 2 (1928)
Makaleler
Fuad Köprülü, “Anadolu Beylikleri Tarihine Ait Notlar”, 1-32.
Wilhelm Thomsen, “Şarki Türkistanın Mazisine Dair”, 33-60.
Zeki Velidi Togan, “Oğuzların Hıristiyanlığı Meselesine Aid”, 61-68.
W. Barthold, “Ortaasya’da İslamiyetin İntişar Ettiği Zamana Ait Bir Abide”, 69-74.
Abdullah Battal Taymas, “Kazan Yurdunda Bulunmuş Tarihi Bir Vesika: Sahib Giray Han Yarlığı”, 75-102.
Ali Canib Yöntem, “Reis-i Şâirân Osmanzâde Ahmed Tâib Efendi”, 103-130.
Abdülkadir Başkurdistanlı, “Türk Rivayetlerinde “Bozkurt””, 131-138.
Edward Dulaurier, “Ermeni Müverrihlerine Nazaran Moğollar”, 139-218.
Fuad Köprülü, “Türk Klasik Edebiyatındaki Hususi Nazım Şekilleri”, 219-242.
H. Nihal-Ahmed Naci, “Anadolu’da Türklere Ait Yer İsimleri”, 243-260.
Ahmet Caferoğlu, “Mirza Şefî‘ Hakkında Notlar”, 261-270.
French Teshanor, “Osmanlılarda Coğrafya”, 271-314.
Zeki Velidi Togan, “Harezm’de Yazılmış Eski Türkçe Eserler”, 315-346.
Mübarek Galib, “Menteşeoğulları Devrine Ait Bazı Kabir Taşları”, 347-364.
Hamid Zübeyr, “Hacı Bektaş Tekkesi”, 365-384.
Notlar ve Vesikalar
W. Bartold, “Radlof’un “Lugatı”nı Yeniden Neşir Meselesi”, 385-386.
Necib Asım, “”Kırgız” Kelimesinin İştikakına Dair”, 387-390.
Necib Asım, “Türkçede “Kaf”ın “Ta”ya ve “Ta”nın “Dal”a İnkılabı ve Kırk Sayısının Aslı”, 390-393.
Zeki Velidi Togan, “Kert mi Kürt mü?”, 393-396.
Hamid Hamdi, “”Korkud”a Ait”, 396-397.
Abdülkadir Başkurdistanlı, “Bozkurt Hakkında”, 397-398.
Hasan Fehmi, “Sanat Tarihimize Ait Bazı Notlar”, 398-400.
Rifat Bilge, “”Süheyl ü Nevbahar”a Dair”, 401-409.
Fuad Köprülü, “İlk Osmanlı Sikkeleri Hakkında”, 410-411.
Fuad Köprülü, “Germiyan Beğliği Tarihine Ait”, 412-414.
Fuad Köprülü, “Pinti Hamid”, 415-416.
Fuad Köprülü, “”Aydınoğulları” Tarihine Ait”, 417-426.
Fuad Köprülü, “”Osmanzade Taib”e Dair”, 427-429.
Fuad Köprülü, “”Meddahlar” Makalesine Ait”, 430-434.
Fuad Köprülü, “”Fuzuli”ye Ait Bazı Notlar”, 434-437.
Fuad Köprülü, “Klasik Türk Nazmında “Rübai” Şeklinin Eskiliği”, 437-441.
Fuad Köprülü,” Harezmşahlar Devrinde Bir Türk Lisancısı “Muhammed bin Kays” ve Eseri”, 441-444.
Abdülkadir Başkurdistanlı, “”Umay” İlahesi Hakkında”, 444-448.
Tahlil ve Tenkitler
T. Karaliski, “Garbda Şark Eserleri”, 449-464.
Kitâbiyât, Tenkit ve Tahlilleri
Zeki Velidi Togan, “Mahdum Kulı Divanı ve Yedi Asırlık Türkçe Bir Manzume”, 465-475.
Fuad Köprülü, “Divan-ı Türki-i Sultan Veled”, 475-481.
Fuad Köprülü, “”Ferheng-name-i Mısri” Yahut Muhtasar Bostan Tercümesi”, 481-489.
Fuad Köprülü, “İbn Hatib: Ferah-name”, 489-497.
Fuad Köprülü, “İsmail Hakkı: Kitabeler”, 497-502.
Fuad Köprülü, “Saadettin Nüzhet: Halk Şairleri. İkinci Kitap (Karacaoğlan)”, 502-506.
Fuad Köprülü, “Bahriye: Piri Reis – Naşir ve Mütercimi: Paul Kahle”, 506-509.
Fuad Köprülü, “Andre Godard: Gazne ve Gazne Abidelerindeki Kitabeler”, 509-512.
Fuad Köprülü, “Jan Deny: On Sekizinci Asır Sonunda Cezayir Türk Yeniçerilerinin Türküleri”, 512-518.
Abdülkadir Başkurdistanlı, “A.V. Anohin: Altay Şamanlığına Ait Mevad”, 518-522.
Ahmet Caferoğlu, “Profesör Kuzmin: Hakaslar”, 522-525.
Ahmed Caferoğlu, “A[leksandr Nikolayeviç] Samoyloviç: Osmanlı Türkçesinin Muhtasar Sarf ve Nahvi”, 525-526.
Ahmed Caferoğlu, “Orientalia”, 526-528.
W. Bartold, “M.T. Czaplikca: Tarihte ve Günümüzde Orta Asya Türkleri”, 528-535.
Stefan Zichy, “Şimal Kutbu Havalisi (Ural Ülkeleri) Hakkında Miladi 10uncu Asra Ait Bir Arapça Tezkire”, 535-538.
Haber
Fuad Köprülü, “Türkiyat Haberleri”, 538-639.
CİLT 3 (1935)
1926-1933
Makaleler
Josef Strzygovski, “Türkler ve Orta Asya Sanatı Meselesi”, 1-80.
Wilhelm Thomsen, “Moğolistandaki Türkçe Kitabeler”, 81-118.
Heinrich Glück, “Türk Sanatının Dünyadaki Mevkii”, 119-128.
Abdülbaki Gölpınarlı, “Menâkib-i Hâce-i Cihan”, 129-132.
Michael Kmosko, “Araplar ve Hazarlar”, 133-156.
Hüsnü H., “İbni Arabşah”, 157-184.
Akdes Kurat, “Bizansın Son ve Osmanlıların İlk Tarihçileri”, 185-206.
Hasan Abdullahoğlu, “Temir Kutluğ Yarlığı”, 207-228.
Ali Nihat Tarlan, “Bir İmlâ Hususiyeti”, 229-232.
M. Şerefeddin Yaltkaya, “Simavne kadısı Oğlu Şeyh Bedreddin’e Dair Bir Kitap”, 233-256.
İsmail Uzunçarşılı, “Kıbrıs Fethi ile Lepant (İnebahtı) Muharebesi Sırasında Türk Devletile Venedik ve Müttefiklerinin Faaliyetine Dâir Bazı Hazinei Evrak Kayıtları”, 257-292.
Tahlil ve Tenkitler
Abdülkadir İnan, “E. K. Perkarskiy: Yakut Dili Lugati”, 293-300.
Abdülkadir İnan, “N. İ. Aşmarin: Çuvaş Dili Lugati”, 300-301.
Sadettin Nüzhet, “Abdülbâki, Kaygusuz Vizeli Alâeddin: Hayatı ve Şiirleri, Remzi Kitaphanesi, İstanbul 1933.”, 301-304.
Abdulkadir İnan, “Ali Rıza (Yılman Yalgın), Cenupta Türkmen Oymakları”, 305-307.
Abdülkadir İnan, “A. Yakubovski: Doğuda Feodalizm. Altın Ordu Payitahtı, Bereke’nin Sarayı”, 307-310.
CİLT 4 (1934)
Makaleler
Ahmed Caferoğlu, “Uygurlarda Hukuk ve Maliye Istılahları”, 1-44.
H. Ritter, “Ata Binmek, Ok Atmak”, 45-48.
Ali Nihat Tarlan, “Şeyhi’nin Dili Hakkında”, 49-62.
Ragıp Hulusi, “Dil Mükemmelliği ve Dil Mükemmelleştirme Görünceleri – I”, 63-88.
Akdes Nimet, “Eski Slavca’daki Türkçe Sözlere Dair”, 89-98.
Hasan Abdullahoğlu, “Birinci Mengili Giray Han Yarlığı”, 99-111.
M. Şerefeddin Yaltkaya, “Mevlânâ’da Türkçe Kelimeler ve Türkçe Şiirler”, 112-168.
Kıvamettin Burslan, “Nehc-ül-Ferâdis’ten Derlenen Türkçe Sözler”, 169-250.
Wilhelm Bang, Reşit Rahmeti Arat, “Türlü Cehennemler Üzerine Uygurca Parçalar”, 251-264.
Abdülbaki Gölpınarlı, “Yunus Emre’de Öz Türkçe Kelimeler”, 265-280.
A. A. Romaskeviç, “Yeni Çağatay – Fars Lûgati”, 281-293.
Tahlil ve Tenkitler
Şerif Hulusi Kurbanoğlu, “Ferhengnâmei Sadi’nin Üçüncü Nushası ve Velet Çelebi-Kilisli Rifat Neşrile Mukayesesi”, 295-303.
Abdülkadir İnan, “Altay Türklerinde Kadınlar Diline Mahsus Sözler (A. Samoyloviç)”, 303-305.
Abdülkadir İnan, “Cuci Ulusunda Kullanılan Payza ve Baysa Kelimeleri Hakkında (A. Samoyloviç)”, 305-306.
Mehmed Fuad Köprülü, “Festschrift Georg Jacob (Theodor Menzel – Otto Harrassowitz)”, 306-308.
Mehmed Fuad Köprülü, “Umumî Dil Coğrafyası Hakkında Bibliyografya Tecrübesi (Jos. Schrijnen)”, 308-309.
CİLT 5 (1936)
Makaleler
M. Şerefeddin Yaltkaya, “Ebureyhan’ın Bir Kitabı”, 1-26.
M. Ed. Dulaurier, “Ermeni Müverrihine Göre Moğollar: Vartan’ın Umumî Tarihinden Müstahreç”, 27-48.
Ragıp Hulusi Özdem, “Dil Mükemmelliği ve Dil Mükemmelleştirme Görünceleri – II”, 49-78.
Pertev Naili Boratav, “Anadolu’da ve Türkmenler Arasında Köroğlu Destanının İzlerine Dair Yeni Notlar”, 79-86.
Abdülbaki Gölpınarlı, “Âşık Paşa’nın Şiirleri”, 87-100.
Akdes Kurat, “Peçeneklere Dair Araştırmalar”, 101-140.
Rıfkı Melûl Meriç, “Anadolu Türk Tarihi Vesikaları: Akşehir Türbe ve Mezarları”,141-212.
İsmail Hakkı Uzunçarşılı, “Halil Hamid Paşa”, 213-268.
Fekete Layoş, “İran Şahlarının İki Türkçe Mektubu”, 269-274.
Hikmet T. İlaydın, “Behram-ı Gûr Menkabeleri”, 275-290.
Fevzi Kurtoğlu, “XVI ıncı Asrın İlk Yarımında Gelibolu, 291-306.
M. Şerefeddin Yaltkaya, “Türklere Dair Arapça Şiirler”, 307-326.
Notlar
Pertev Naili Boratav, “Köroğlu’na Ait Notlara İlave”, 327-328.
Ziyaeddin Fahri, “Türkçe-Fransızca Bir Lûgat”, 328-330.
Ziyaeddin Fahri, “İtalyanca-Türkçe Bir Lûgat”, 330-331.
Tahlil ve Tenkitler
Reşid Rahmeti Arat, “Hüeng-tsangs Tercümei Halinin Uygurca Tercümesi (Dr. A. Von Gabain)”, 333-339.
Abdülbaki Gölpınarlı, “Bektaşi Tomarı ve Nefesleri (Muhtar Yahya Dağlı)”, 340-344.
Orhan Şaik Gökyay, “Destan-ı Ahmet Haramî (A. Talat Onay)”, 345-349.
Hasan Ortekin, “Mihail Paleolog Devrinde Altın Ordu, Mısır ve Bizans Devletlerinin Mukabil Münasebetleri (G. V. Vernadskiy)”, 349-350.
Hasan Ortekin, “Eski Rus Tarihinde Karakalpaklar’ın Rolü (D. A. Rasovskiy)”, 351-351.
Hasan Ortekin, “Codex Cumanicus’un Menşe Meselesi Hakkında (D. A. Rasovskiy)”, 351-352.
Ahmet Caferoğlu, “İran Azerbaycanı Halk Edebiyatı Örnekleri (H. Sureja Szapszal)”, 353-355.
Pertev Naili Boratav, “Sille Halk Şairleri (Zeki Dolbay)”, 355-361.
Ahmet Caferoğlu, “Buharalı Bahâ-üd-dîn Nâkşbend (Gordlevskiy, V. A)”, 361-364.
Ahmet Caferoğlu, “Yukarı Talas Kadim Eserleri Meselesine Dair (İvanov, P. P.)”, 365-367.
Ahmet Caferoğlu, “Atısı Lâkablı Yollığ Tiginin Sınfî Mensubiyeti (Kozmin N. N.)”, 367-369.
Ahmet Caferoğlu, “Sin-Dizyan Uygur Şivelerine Ait Malzeme (Malov, S. E.)”, 370-370.
Nihad Sami Banarlı, “Halkevleri Dergilerinde Halk Edebiyatı Araştırmaları”, 371-380.
CİLT 6 (1939)
1936-1939
Makaleler
Fuad Köprülü, “Mısır’da Bektaşilik”, 13-39.
Nureddin Ardıç, “Harput Artuk Oğulları’na Ait Kitabeler”, 41-48.
Nihad Sami Banarlı, “Ahmedi ve Dâsitan-ı Tevârih-i Mülûk-i Âl-i Osman”, 49-176.
İsmail Hakkı Uzunçarşılı, “Vezir Hakkı Mehmed Paşa (1747-1811)”, 177-285.
Reşid Rahmeti Arat, “Fatih Sultan Mehmed’in Yarlığı”, 286-322.
Tahlil ve Tenkitler
M. Şerefeddin Yaltkaya, “Anadolu Selçukîleri Gününde Mevlevi Bitiklerinin İkinci Kitabı”, 323-345.
Notlar
Ziyaeddin Fahri Fındıkoğlu, “İtalyanca-Türkçe Bir Lûgat”, 347-353.
Rifat Bilge, “Divanı Lûgatü’t-Türk’ün Başındaki Makale”, 355-358.
Rifat Bilge, “Divanı Lûgatü’t-Türk’ün Telifi Tarihi”, 358-360.
CİLT 7 (1942)
Cilt VII-VIII, Cüz I (1940-1942)
Makaleler
M. Fuad Köprülü, “Yeni Fârisî’de Türk Unsurları”, 1-16.
İsmail Hakkı Uzunçarşılı, “Cezayirli Gazi Hasan Paşa’ya Dair”, 17-40.
Şerefeddin Yaltkaya, “Tarihte Renk”, 41-47.
Helmuth Scheel, “Türk Tarihinin Tetkiki Bakımından Türkçe Vesikaların Ehemmiyeti”, 48-55.
Reşid Rahmeti Arat, “Uygurlarda Istılahlara Dâir”, 56-81.
Ligeti Lajos, “Türkçe’de Uzun Vokaller”, 82-94.
Mecdut Mansuroğlu, “Anadolu Metinleri (XIII.Asır)”, 95-104.
Clemens Bosch, “Bergama Kral Hanedanının Şeceresi”, 105-124.
Wolfram Eberhard, “Çin Kaynaklarına Göre Orta ve Garbî Asya Halklarının Medeniyeti”, 125-191.
Osman Turan, “İlig Ünvanı Hakkında”, 192-199.
Tayyip Gökbilgin, “Macaristan’daki Türk Hakimiyeti Devrine Ait Bazı Notlar”, 200-211.
Abdullah Taymas, “Divanü Lûgat-it Türk Tercemesi”, 212-252.
Ahmet Ateş, “Metin Tenkidi Hakkında”, 253-257.
Helmuth Ritter, “Mevlânâ Celâleddin Rûmî ve Etrafındakiler”, 268-281.
Robert Anhegger, “Martoloslar Hakkında”, 281-320.
Şerefeddin Yaltkaya, “Arap Lûgat ve Gramercileri Arasında Türkler”, 321-322.
H. Adnan Erzi, “Osmanlı Devletinin Kurucusunun İsmi Meselesi”, 323-326.
Sadeddin Buluç, “Anadolu Ağızları Bibliyografyası”, 327-333.
Tahlil ve Tenkitler
A. Adnan, “Yusuf Hikmet Bayur: Türk İnkılap Tarihi”, 335-340.
Reşit Rahmeti Arat, “Eski Türkçe’nin Grameri”, 341-344.
İ. H. Akyol, “Türkiye Hakkında Yeni Bir Eser”, 344-345.
Mecdut Mansuroğlu, “Türkçe ve Moğolca’da Vurgu (K. Grönbech)”, 345-347.
Mecdut Mansuroğlu, “Türkçe Kitabeler (K. Grönbech)”, 347-348.
A. Temir, “Moğolların Gizli Tarihi”, 349-351.
Ş. Bastav, “Kalizler, Hazarlar ve Macarlar”, 351-356.
Abdullah Taymas, “Yarlıklara Dair”, 356-362.
Ömer Lütfi Barkan, “Karagöz”, 362-368.
CİLT 8 (1945)
CİLT VII-VIII, CÜZ II
Makaleler
H. Ritter, “Ayasofya Kütüphanesinde Tefsir İlmine Ait Arapça Yazmalar”, 1-93.
Ahmed Ateş, “Hicri VI-VIII. (XII.-XIV.) Asırlarda Anadolu’da Farsça Eserler”, 94-135.
Behçet Gönül, “İstanbul Kütüphanelerinde el-Şaka’ik el-Numaniya Tercüme ve Zeyilleri”, 136-168.
Rifat Bilge, “İstanbul Kütüphanelerinde Bulunan Baznameler”, 169-182.
CİLT 9 (1951)
Makaleler
Fevziye Abdullah, “Ahmet Hikmet Müftüoğlu Hayatı ve Sanatı”, 1-34.
M Tayyip Gökbilgin, “XVI. Asır Başlarında Osmanlı Devleti Hizmetindeki Akkoyunlu Umerası”, 35-46.
E Bertels, “Ali Şîr Nevâî, Leylî ve Mecnûn”, 47-64.
R. Rahmetli Arat, “Atabetü’l Hakayık’ta g ve ğ Seslerine Dair”, 65-72.
Robert Anhegger, “Türk Edebiyatında Ağustos Böceği ile Karınca Hikayesi”, 73-94.
Hasan Eren, “Etimoloji Araştırmaları”, 95-96.
Hasan Eren, “Türkçe Qarman Kelimesi Hakkında”, 97-98.
Mehmed Kaplan, “Dede Korkut Kitabında Kadın”, 99-112.
A. Tietze, “XVI. Asır Türk Şiirinde Gemici Dili (Âgehi Kasidesi ve Tahmisleri)”, 113-138.
Abdulkadir İnan, “Güvey”, 139-144.
M. Cavit Baysun, “Müverrih Râşid Efendi’nin İran Elçiliğine Dâir”, 145-150.
Faruk Sümer, “Yıva Oğuz Boyuna Dâir”, 151-166.
Haydar Ali Diriöz, “Kutb ül-Alevi’nin Barak Baba Risalesi Şerhi”, 167-170.
Orhan F. Köprülü, “Bir Tenkid Hakkında Bazı Mülâhazalar”, 171-178.
Karoly Czegledy, “Yiltavar Unvanı, Volga Bulgarları ile İslâvların X. Asırdaki Münasebeti Meselesine Dâir”, 179-187.
Kitâbiyât
İbrahim Kafesoğlu, “Szasz Bela, A Hunok Törtenete Atilla Nagykiraly (Hun Tarihi)”, 189-198.
Peyami Erman, “Abdülhak Adnan – Adıvar, Tarih Boyunca İlim ve Din”, 198-201.
Hasan Eren, “Louis Bazin, Recherches sur la Titulature des Tabğaç”, 201-203.
Hasan Eren, “Türkiyat Haberler”, 203-210.
CİLT 10 (1953)
Makaleler
Ömer Lûtfi Barkan, “Tarihi Demografi Araştırmaları ve Osmanlı Tarihi”, 1-26.
Ahmed Ateş, “İbn Sinâ, Risâlat Al-İksîr”, 27-54.
Hasan Eren, “Onomatopée’lere Ait Notlar”, 55-58.
R. Rahmeti Arat, “Türk Şivelerinin Tasnifi”, 59-138.
Faruk Sümer, “Döğerlere Dair”, 139-158.
Fevziye Abdullah, “Muallim Naci ile Recaizâde Ekrem Arasındaki Münakaşalar ve Bu Münakaşaların Sebep Olduğu Edebî Hâdiseler”, 159-200.
A. Caferoğlu, “Türk Onomastiğinde “At” Kültü”, 201-212.
Abdülkadir İnan, “Yakut Şamanizmdeki İja Kııl”, 213-216.
M. Tayyib Gökbilgin, “Murad 1. Tesisleri ve Bursa İmareti Vakfiyesi”, 217-234.
Abdülkadir Karahan, “Kırk Hadîs Tercümelerine Umumî Bir Bakış ve Ankaralı İsmail Rüsûhî’nin Tercüme-i Hadîs-i Erbain’i”, 235-242.
Omeljan Pritzak, “Mahmud Kâşgarî Kimdir?”, 243-246.
Semavi Eyice, “İstanbul’da Bazı Cami ve Mescid Minareleri”, 247-268.
Hrand D. Andreasyan, “Ermeni Seyyahı Polonyalı Simeon’un Seyahatnamesi (1608 -1619)”, 269-276.
Bernard Lewis, “İzlanda’da Türkler”, 227-284.
M. Çağatay Uluçay, “Manisa Şer’iye Sicillerine Dair Bir Araştırma”, 285-298.
M. Münir Aktepe, “XIV. ve XV. Asırlarda Rumeli’nin Türkler Tarafından İskânına Dair”, 299-312.
J. Eckmann, “Kelime Ortasında Anorganik “B, P” ve “M” -nin Türemesi”, 313-320.
M. Cavid Baysun, “Hasan-Beyzade Ahmed Paşa,” 321-340.
Mecdud Mansuroğlu, “Türkçede “-ğu” Ekinin Fonksiyonları”, 341-348.
Neclâ Pekolcay, “Türk Dil ve Edebiyatına Ait Bâzı Metinleri İhtiva Eden Yazma Bir Mecmua”, 349-364.
Robert Anhegger, “Hezarfen Hüseyin Efendi’nin Osmanlı Devlet Teşkilatına Dâir Mülâhazaları”, 365-393.
Kitâbiyât
Ömer Lûtfi Barkan, “Fernand Braudel, La Mediterranee et le monde mediterraneen a l’Epoque De Philippe II, Paris 1949, p. 1160”, 395-403.
A. Tietze, “Faime Salva, la Orden le Malta y las Acciones Navades Espanolas Contra Turcos G Berberiscos en los Siglos XVI y XVII”, 403-404.
J. Eckmann, “Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hungaricae”, 404-407.
J. Eckmann, “N, A. Baskakoa, Karakalpakskiy Yazak I. Materiale po Dialektologii”, 407-410.
J. Eckmann, “Nemeth Gyula, Balassa Balint es a Török Bölteszet”, 410-411.
CİLT 11 (1954)
Makaleler
Ali Tanoğlu, “İskan Coğrafyası: Esas Fikirler, Problemler ve Metod”, 1-32.
Ahmed Ateş, “Türk Halk Hikayelerinde İbn Sina”, 33-40.
Ahmed Caferoğlu, “Pallacı, Tahtacı ve Çepni Dillerine Dair”, 41-56.
Güzin Dino, “Recaizade Ekrem’in Araba Sevdası’nda Gerçekçilik”, 57-74.
Abdullah Battal Taymas, “Divanü Lügati’t- Türk Tercümesi”, 75-100.
Hilmi Ziya Ülken, “İbni Sina’nın Tıbba Dair Bir Münakaşası”, 101-114.
M. Münir Aktepe, “Damat İbrahim Paşa Devrinde Laleye Dair Bir Vesika”, 115-130.
Fevziye Abdullah, “Süleyman Hüsnü Paşa ile Namık Kemal’in Münasebatı ve Muhaberatı”, 131-152.
C. Orhan Tütengil, “Ziya Gökalp’in Diyarbekir Gazetelerindeki İlk Yazıları”, 153-156.
Semavi Eyice, “Yunanistan’da Türk mimari Eserleri – I”, 157-182.
Nihad M. Çetin, “Ahmet Haşim’in Kaynakları Hakkında Bir Deneme”, 183-212.
M. Cavit Baysun, “Cevdet Paşa, Şahsiyetine ve İlim Sahasındaki Faaliyetine Dâir”, 213-230.
Kitâbiyât
Ercümend Kuran, “Bernard Lewis, The Impect of the French Revolution on Turkey”, 231-233.
Haber
Ahmed Ateş, “Tahran’da İbn Sina Tören ve Kongresi”, 234.
CİLT 12 (1955)
Makaleler
Henrik Samuel Nyberg, “Şark Tedkikleri ve Avrupa Medeniyeti”, 1-14.
R. Rahmeti Arat, “Türkçe Turfan Metinleri VIII”, 15-22.
Abdullah Battal Taymas, “Kırımlı Bekir Çobanzadenin Şiirleri”, 23-44.
Mehmed Kaplan, “Yunus Emre ve Nebatlar”, 45-56.
Fevziye Abdullah, “Namık Kemal’in Midilli’de Yazdığı Manzum ve Mensur Eserler”, 57-90.
Nihad M. Çetin, “Seyrâni’nin Neşredilmemiş Bâzı Şiirleri”, 91-114.
Fuad Sezgin, “Hadis Musannefatının Mebdei ve Ma’mer B. Raşid’in Cami’i”, 115-134.
İsmail Uzunçarşılı, “İkinci Abdülhamid’in Alman İmparatoruna Çekmiş Olduğu Bir Telgraf”, 135-144.
Midhat Sertoğlu, “Osmanlı Tarihinin Kaynakları Hakkında Bazı Düşünceler”, 145-154.
M. Münir Aktepe, “Vak’anüvis Raşid Mehmed Efendi’nin Eşref Şah Nezdindeki Elçiliği ve Buna Tekaddüm Eden Siyasi Muhabereler”, 155-178.
Muzaffer Erdoğan, “Mimar Davud Ağa’nın Hayatı ve Eserleri”, 179-204.
Semavi Eyice, “Yunanistan’da Türk Mimari Eserleri – II”, 205-230.
İbrahim Kafesoğlu, “Büyük Selçuklu Veziri Nizamü’l-Mülk’ün Eseri, Siyasetname ve Türkçe Tercümesi”, 231-256.
M. Cavit Baysun, “Evliya Çelebi’ye Dâir Notlar”, 257-264.
Ahmed Ateş, “Türk Halk Hikâyelerinde İbn Sina”, 265-276.
Kitâbiyât
R Rahmeti Arat, “Herbert Jansky, Lehrbuch der Türkischen Sprache”, 277-279.
M. Münir Aktepe, “Cavid Baysun, Cevdet Paşa, Tezakir 1-12”, 280-281.
Necla Pekolcay, “A. Meillet, La Methode Comparative en Linguistique Historique”, 282.
CİLT 13 (1958)
Makaleler
Fevziye Abdullah, “Samî Paşazâde Sezaî”, 1-30.
Pertev Naili Boratav, “Dede Korkut Hikâyelerindeki Tarihi Olaylar ve Kitabın Telif Tarihi”, 31-62.
Haluk İpekten, “Karamanlı Nizamî”, 63-78.
M. Kaya Bilgegil, “Abdülhak Hâmid Üzerinde Bidil Te’siri, Bidil’in Bir Mersiyesi ve Makber”, 79-84.
M. Çağatay Uluçay, “Üç Eşkıya Türküsü”, 85-100.
M.Münir Aktepe, “Hoca Sa’deddin Efendi’nin Tâcü’t-Tevarih’i ve Bunun Zeyli Hakkında”, 101-116.
İbrahim Kafesoğlu,” Selçuk’un Oğulları ve Torunları”, 117-130.
John R. Walsh, “Müverrih Ali’nin Bir İstidanâmesi”, 131-140.
Kitâbiyât
Tahsin Yazıcı, “Abdülkadir Karahan, İslam-Türk Edebiyatında Kırk Hadis, Toplama, Tercüme ve Şerhleri”, 141-143.
Ercümend Kuran, “Ertuğrul Oğuz Çırağan, La Politique Ottomane Pendant les Gueerres de Napoleon”, 143.
CİLT 14 (1965)
Makaleler
R. Rahmeti Arat, “Türkçede Cihet Mefhûmu ve Bunun ile İlgili Tâbirler”, 1-24.
Ahmet Caferoğlu, “Osmanlı İmparatorluğu Onomastiğinde “Epitheta Ornantia”nın Karakteristik Çizgileri”, 25-36.
Mehmed Kaplan, “Ziya Gökalp ve Saadet Perisi”, 37-64.
Muhammed Hamidullah, “Kuran-ı Kerîm’in Türkçe Yazma Tercümeleri”, 65-80.
Zeki Velidi Togan, “Zimahşerî’nin Doğu Türkçesi ile “Mukaddimetü’l-edeb”i”, 81-92.
Abdulbaki Gölpınarlı, “Hurûfilik ve Mîr-i alem Celal Bik’in Bir Mektubu”, 93-110.
Fahir İz, “Makale-i Zindancı Mahmud Kapudan”, 111-150.
Saadeddin Buluç, “Bir Eserin İki Yazma Nüshası”, 151-197.
Semavi Eyice, “İstanbul’un Mahalle ve Semt Adları Hakkında Bir Deneme”, 199-216.
Nihad M. Çetin, “Ahmedî’nin “Mirkatü’l-edeb”i Hakkında”, 217-230.
İsmail Eren, “Türkiye Türkçesine Dair Rusça Neşriyat (1776-1963) Üzerinde Bibliyografya Denemesi – I”, 231-256.
Notlar ve Vesikalar
Fuad Köprülü, “Orta-Asya Türk Dervişliği Hakkında Notlar”, 259-262.
Paul Wittek, “Miscellanea”, 263-275.
Ömer Faruk Akün, “Şinâsi’nin Fatin Tezkeresi Baskısındaki Yeni Biyografik Bilgiler”, 277-336.
CİLT 15 (1969)
Makaleler
Ahmed Caferoğlu, “Hakiki Köprülü”, 1-10.
Ramazan Şeşen, “Eski Araplara Göre Türkler”, 11-36.
Yusuf Blaşkoviç, “Köprülü Mehmed Paşa’nın Macarca Bir Ahdnâmesi”, 37-43.
H. J. Kisling, “Sultan Bâyezîd II ve Françesko II Gonzaga”, 47-73.
Ali Fehmi Karamanlıoğlu, “Seyf-i Sarâyî’nin Gülistan Tercümesinin Dil Husûsiyetleri”, 75-126.
İsmail Eren, “Türkiye Türkçesine Dair Rusça Neşriyat (1776-1963) Üzerinde Bibliyografya Denemesi – II”, 127-156.
Cengiz Orhonlu, “Gemicilik”, 157-169.
Saadet Çağatay, “Tuba Ağzında “İyik””, 171-174.
Mario Grignaschi, “Al-Fârâbi et “L’epitre sur les Connaissances a Acquerir Avant d’entreprendre l’etude de la Philosophie””, 175-210.
Semavi Eyice, “Çorum’un Mecidözü’nde Âşık Paşa-oğlu Elvan Çelebi Zâviyesi”, 211-246.
Sadeddin Buluç, “Şeyyâd Hamza’nın Bilinmeyen Bir Mesnevisi”, 247-256.
CİLT 16 (1971)
Makaleler
Mehmed Kaplan, “Ziya Gökalp ve “Yeniden Doğma” Temi”, 1-18.
T. Gandjei, “Sâdıkî-i Afşar’ın Türkçe Şiirleri”, 19-26.
Ahmed Caferoğlu, “Türkçede “V” Morfemi”, 27-38.
Semavi Eyice, “Anadolu’da Orta Asya Sanat Geleneklerinin Temsilcisi Olan Bir Eser: Boyalıköy Hanıkahı”, 39-56.
Cengiz Orhonlu, “Lipkalar”, 57-87.
Kemal Eraslan, “Nevâyi’nin “Hâlat-ı Seyyid Hasan Big” Risâlesi”, 89-110.
E. Popescu Judet, “Türk Halk Temâşalarının Rumen Memleketlerine Tesiri”, 111-132.
M. C. Şehabeddin Tekindağ, “İzzet Koyunoğlu Kütüphanesinde Bulunan Türkçe Yazmalar Üzerinde Çalışmalar I”, 133-162.
Tahlil ve Tenkitler
Ahmed Caferoğlu, “Abbas Zamanov, Sabire Heykel”, 164-165.
Ahmed Caferoğlu, “Abbas Zamanov, Heyat Eşiği, Güzellik Muğennisi”, 165-166.
Ahmed Caferoğlu, “Ali Hüseyinzade, XIX. Asrın İkinci Yarısında Azerbaycan Tarihşünaslığı”, 167-169.
Ahmed Caferoğlu, “K.T. Karakaşlı, Materialnaya Kultura Azerbayjandsev Severo-Vostocnoy i Tsentralnoy Zon Magolo Kavkaza = Küçük Kafkasya Merkezi ve Kuzey-Doğu Bölgesi Azerilerinin Maddî Medeniyetleri”, 169-172.
Ahmed Caferoğlu, “Şamil Cemşidov, Kitabı Dede Gorgudu Varaklarkan”, 172-173.
Ahmed Caferoğlu,” B. Aşurbeyli, Oçerk İstorii Srednevekovogo Bakı (VIII-naçalo XIX vv.)”, 173-175.
Ahmed Caferoğlu, “Remzi Yüzbaşov, Azerbaycan Coğrafiya Terimleri (Tedgigler)”, 175-176.
Ahmed Caferoğlu, “II. Sintszyan-Uygur Muhtar Eyaleti. E. N. Necip, Uygurca-Rusça Lûgat”, 176-178.
Ahmed Caferoğlu, “E. N. Necip, Sovremenny Uygurskiy Yazık = Çağdaş Uygur Dili”, 178-179.
Osman Fikri Sertkaya, “Türkoloji Dergisi III”, 179-183.
Kayıplar
Ali Fehmi Karamanlıoğlu, “Kayıplar: Ananiasz Zajaczkowski (12.11.1903-06.04.1970)”, 184-184.
CİLT 17 (1972)
Makaleler
Ahmet Caferoğlu, “İlk Anadolu Vatan Kültürü Kurucuları”, 1-12.
Kreskai Miklos, Çev. M. Tayyib Gökbilgin, “Yurd Kurma Hakkında”, 13-20.
Oktay Aslanapa, “Büyük Selçuklu Sultanı Alparslan Zamanından Kalan Eserler”, 21-23.
Emel Esin, “Butân-ı Halaç (M. VII.-X. Yüzyıllarda Halaç Kültürünün Sanat Eserlerinde Akisleri)”, 25-67.
Hamit Z. Koşay, “Malazgird’de Buluşanlar”, 69-76.
C. Cahen, Çev. Zeynep Kerman, “İslam Kaynaklarına Göre Malazgirt Savaşı”, 77-100.
Ramazan Şeşen, “Alparslan’ın Hayatı ile İlgili Arapça Kaynaklar”, 101-112.
Ali Alparslan, “Edebiyatta Alparslan”, 113-124.
Harold Bowen, Çev. Aliye Toker, “İlk Selçuklu Vezirlerine Dair Bazı Notlar”, 125-132.
Semavi Eyice, “Anadolu Selçuklu Sanatı Çalışmalarının Başlangıcında İki Yabancı: Clement Huart ve Friedrich Sarre”, 133-148.
Mehmed Kaplan, “Ziya Gökalp ve Yahya Kemal’e Göre Malazgirt Savaşının Mana ve Ehemmiyeti”, 149-164.
İbrahim Artuk, “Diyarbekir’de Ebu Şuca Muhammed B. Melikşah Zamanında Yapılan Bir Yapı Kitabesi ile Onun Namına Kesilen Bazı Sikkelerin Mahiyeti”, 165-176.
Orhan Köprülü, “Velâyet-Nâme-i Sultan Şücaüddin”, 177-184.
Osman Fikri Sertkaya, “Horezmi’nin Muhabbet-Nâme’sinin İki Yeni Yazma Nüshası Üzerine”, 185-207.
Osman Nedim Tuna, “Osmanlıcada Moğolca Ödünç Kelimeler”, 209-250.
Ali F. Karamanlıoğlu, “Seyf-i Sarâyî’nin Gülistan Tercümesi’nin Yayımı Üzerine”, 251-261.
Tahlil ve Tenkitler
Ahmet Caferoğlu, “Tyurkologiçeskiy Sbornik (Türkoloji Dergisi). K. Şestidesyatileyu Andreya Nikolaeviça Kononova”, 263-268.
Ahmet Caferoğlu, “Tyurkologiçeskiy Sbornik 1970. (Türkoloji Dergisi)”, 268-272.
Ahmet Caferoğlu, “A. K. Kurışjanov, İssledovanie po Leksike Starokıpçakskogo Pismennogo Pamyatnika XIII v. Tyurksko-Arabskogo Slovarya= XIII. Yüzyıl Eski Yazılı Kıpçak Kaynaklarından “Türk-Arap Sözlüğü” Üzerine Araştırmalar”, 272-274.
Ahmet Caferoğlu, “Abbas Gulu Aga Bakıhanlı, Gülüstan-i İrem”, 274-277.
Ahmet Caferoğlu, “Kamal Talibzade, XX. Asır Azerbaycan Edebi Tengidi, (1905-1917’nci İller)”, 277-281.
Ali Alparslan, “Oktay Aslanapa, Turkish Art and Architecture”, 281-283.
Johann Tischler, “Demetrius J. Georgacas: The Names for the Asia Minor Peninsula and a Register of Surviving Anatolian Pre-Turkish Placenames”, 283-288.
Osman Fikri Sertkaya, “Nicholas Poppe, A Middle Turkic Text of the Apostles Creed, Havarilerin Amentüsü’ne Ait Bir Orta Türkçe Metni”, 288-291.
Haber
Osman Fikri Sertkaya, “Selçuklu Tarihi ve Medeniyeti Enstitüsü’nün Sempozyumu (21. VIII. 1971-25.VIII.1971)”, 292-295.
CİLT 18 (1976)
Makaleler
Ömer Faruk Akün, “Nâmık Kemal’in Kitap Halindeki Eserlerinin İlk Neşirleri”, 1-78.
Emel Esin, “Farhar-ı Halluh (Karluk Budist Sanatı)”, 79-140.
Sir Gerard Clauson, “Tonyukuk Abidesi Hakkında Bazı Notlar”, 141-148.
Mehmed Kaplan, “Âşık Paşa ve Birlik Fikri”, 149-160.
Ali Alparslan, “Babur’un İcad Ettiği “Baburi Yazısı” ve Onunla Yazılmış Olan Kur’an – I”, 161-168.
Kemal Eraslan, “Manzum Oğuznâme”, 169-244.
Osman Fikri Sertkaya, “Uygur Harfleri ile Yazılmış Bazı Mensur Parçalar – I (Mesele Kitabı)”, 245-280.
Osman Nedim Tuna, “Osmanlıcada Moğolca Kelimeler”, 281-314.
Mefkure Mallova, “Şark Kavimlerinden Geçen Bazı Bulgar Ad ve Soyadları”, 315-330.
Faruk Kadri Timurtaş, “Küçük Eski Anadolu Türkçesi Grameri”, 331-368.
Kitâbiyât
Ahmed Caferoğlu, “Sovetskaya Arheologiya”, 369-377.
CİLT 19 (1980)
Makaleler
Sadettin Buluç, “Elvan Çelebi’nin Menâkıb-Nâmesi”, 1-6.
Ömer Faruk Akün, “Merzifonlu Kara Mustafa Paşa ve Mîrâhur Sarı Süleyman Ağa Mücâdelesi ile İlgili Bir Konuşma Zabtı”, 7-64.
Emel Esin, “Merkez Efendi (H. 870/1465 Sıraları 959/1551) ile Şâh Sultan Hakkında Bir Hâşiye”, 65-92.
Abdülkadir Karahan, “Kendi El Yazısı Hâtıratına Göre Niyazî-i Mısrî’nin Bazı Mistik Görüşleri”, 93-98.
Kemal Eraslan, “Ali Şir Nevayi’nin “Hâlât-ı Pehlevan Muhammed” Risâlesi”, 99-164.
Osman Fikri Sertkaya, “Göktürk Tarihinin Meseleleri: Tonyukuk Âbidesi Üzerine Üç Not”, 165-182.
Juten Oda, “Eski Uygurca Bir Vesikanın Budizmle İlgili Küçük Bir Parçası”, 183-205.
Ali Alparslan, “Babur’un İcad Ettiği Baburî Yazı – II”, 207-211.
İsmail Erünsal, “Türk Edebiyatı Tarihine Kaynak Olarak Arşivlerin Değeri”, 213-222.
Bernt Brendemoen, “Labiyal Ünlü Uyumunun Gelişmesi Üzerine Bazı Notlar”, 223-240.
Tülay Reyhanlı, “Havsa’daki Sokullu veya Kasım Paşa Külliyesi Hakkında Tamamlayıcı Notlar”, 241-254.
İnci Enginün, “Türkçede Maupassant”, 255-275.
Haber
Emel Esin, “Türkoloji Dünyasının Kayıpları: Prof. John Andrew Boyle”, 277-278.
Emel Esin, “Türkoloji Dünyasının Kayıpları: Prof. Alessio Bombaci”, 279-281.
Tahlil ve Tenkitler
Hasan Eren, “Ymar Daher, Agricultura Anatolica I. Die volkstümlichen landvirtschaftlichen Gerate. Eine wort-und kulturgeschichtliche Untersushung mit besonder Berücksichtigung der Türkvölker, Helsinki, 1970.”, 283-308.
Osman Fikri Sertkaya, “Turfan Metinleri ve Yapılan Yayınları”, 309-334.
Osman Fikri Sertkaya, “Louis Bazin, Les Calendriers Turcs Anciens et Mediveaux (Eski ve Orta Çağlarda Türklerin Takvimleri)”, 335-343.
Kemal Eraslan, “Manzum Oğuzname İle İlgili İki Not”, 345-346.
CİLT 20 (1997)
Makaleler
Mustafa Özkan, “Kuruluşunun 70. Yılında Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü”, 1-11.
Hasan Akay, “Cenab Şehabeddin’in Güzellik Felsefesi”, 13-35.
Fatih Andı, “Safahât-Birinci Kitab’ın Devrinde Uyandırdığı Akisler”, 37-67.
Mustafa Kaçalin, Azmi Bilgin, “+Lağu / +Legü Eki Üzerine”, 69-84.
Hayati Develi, “Dua ve Yas Motifi Olarak “Baş Aç-” Tabiri”, 85-111.
Musa Duman, “”Oğlan” Kelimesi ve “Gençlik” Kavramı Üzerine”, 113-130.
Kemal Eraslan, “Baba İlyâs-i Horâsânî’ye Ait Halvetle İlgili Manzûm Bir Risâle”, 131-194.
Halil Ersoylu, “Fal, Fal-Nâme ve Bir Çiçek Falı: “Der-Aksâm-ı Ezhâr””, 195-254.
Şeyma Güngör, “Fuzûlî’nin Türkçe Gazellerinde Çağın Sosyal Hayatı ve Manevî Özellikleri”, 255-272.
Nedim İpek, “Kafkaslardaki Nüfûs Hareketleri”, 273-313.
Yekta Saraç, “Emrî’nin Hayatı ve Edebî Kişiliği”, 315-331.
Atilla Şentürk, “Klâsik Osmanlı Edebiyatında Tipler I”, 333-413.
Hatice Tören, “Ta’bîr-Nâme”, 415-452.
Nuri Yüce, “Neu Festgestellte Wörter Und Wortbedeutungen Im Choresmtürkischen (III)”, 453-461.
Kitâbiyât
Atilla Şentürk, “Cinânî, Cilâü’l-kulûb (Giriş-İnceleme-Metin-Sözlük), nşr. Doç. Dr. Mustafa Özkan, İstanbul, 1990.”, 463-472.
Erol Ülgen, Kemal Yavuz, “Şeyhoğlu Kenzü’l-Küberâ ve Mehekkü’l-Ulemâ (İnceleme-Metin-İndeks), Ankara, 1991.”, 472-474.
Fatih Andı, “Mirzâ Fethali Âhunzâde, Komediler (Temsîlât), Haz. Yrd. Doç. Dr. Yavuz Akpınar, Ege Üniv. Edebiyat Fak. Yayını, İzmir, 1988.”, 474-479.
Mehmet Ali Beyhan, “Leonor Fernandes, The Evolution of a Sufi Institution in Mamluk Egypt: The Khanqah (Memlûk Mısrı’nda Bir Sûfî Müessesesi’nin İnkişâfı: Hân-kâh), Klaus Schwarz Verlag, Berlin, 1988.”, 479-484.
Metin Ayışığı, “Ahmet İzzet Paşa, Feryadım, I, Nehir Yayınları, İstanbul 1992.”, 484-487
Kemal Beydilli, “Michael W. Weithmann, Kriesenherd Balkan, Ursprünge und Hintergründe des Aktuellen Konflikts, München 1992.”, 488-492.
Kemal Beydilli, “Prof. Dr. Musa Çadırcı, Tanzimat Döneminde Anadolu Kentleri’nin Sosyal ve Ekonomik Yapıları, TTK, Ankara 1991.”, 492-498.
Muhammed Hanefi Kutluoğlu, “Afaf Lutfi Al-Sayyıd Marsot, Egypt in the Reign of Muhammed Ali, Cambridge: Cambridge University Press, 1984.”, 498-501.
SAYI: 21 BAHAR
Uzun bir aradan sonra Türkiyat Mecmuası’nı yeniden yayın hayatına kavuşturmuş olmak bize mutluluk veriyor. Bu sayının içeriği ile ilgili kısa bir bilgi vermeyi gerekli görüyoruz:
Serhan Afacan, “Devletle Yazışmak: Türkiye ve İran Sosyal Tarihçiliğinde Dilekçeler” başlıklı makalesinde erken Cumhuriyet ve erken Pehlevi dönemlerini kapsayan 1923-1941 yılları arasında halkın farklı kesimlerinden devlet mercilerine gönderilen dilekçeleri ele almaktadır. Makalede dilekçeler şekil ve üslup yönlerinden karşılaştırılmakta ve örnek dilekçeler üzerinde değerlendirmeler yapılmaktadır.
“Selim Sırrı (Tarcan)’ın Şehbâl Mecmuasındaki ‘İsveç Hatıraları’ (Sweden Memoirs) Üzerine Bir Değerlendirme” başlığını taşıyan yazısında Selim Ahmetoğlu, Selim Sırrı’nın, 20. Yüzyılın başlarında İsveç hakkında Şehbâl Mecmuasında yazdığı hatıraları değerlendirmektedir. Selim Sırrı’nın, şehir ve şehir hayatı, mimari, sosyal yaşam, spor, kadınların sosyal hayattaki yeri, eğitim, kültür, sağlık gibi konulara eğilmiştir. Makalede, bu değerlendirmeler ışığında Osmanlı’nın İsveç’e bakışı konusu ele alınmaktadır.
Bilindiği gibi İsmail Fenni Ertuğrul, yalnızca bir Türk tarihçisi ve felsefecisi değil aynı zamanda musikişinastır. Türk doktor ve musikişinaslarından olan Zühdi Rıza’nın, onun evine giderek kendisinden dinlediklerini kaleme aldığı notları, Fazlı Arslan tarafından “Zühdi Rıza’nın Kaleminden İsmail Fenni Ertuğrul ve Musiki Çalışmaları” isimli makalede tanıtılmakta ve değerlendirilmektedir.
Candan Badem, “Amiral Adolphus Slade’in Osmanlı Donanmasındaki Hizmetleri ve Osmanlı İmparatorluğu Üzerine Gözlemleri” adını taşıyan araştırmasında, 19. Yüzyılda yaşayan, 1850-1866 yılları arasında Osmanlı donanmasında danışman olarak görev yapmış bir İngiliz subayı olan ve “Müşavir Paşa” olarak bilinen Amiral Slade’in Osmanlı donanması ve dönemin Türkiyesine dair gözlemlerini incelemektedir. Türkiye’de bulunduğu yıllar içinde yaptığı gözlemler hakkında kitaplar kaleme alan, Osmanlı donanması ile ilgili çok önemli bilgiler veren bu Türk dostu İngiliz subayının gözlem ve değerlendirmeleri, kuşkusuz zamanı için olduğu kadar günümüz insanı için de önemlidir.
Değerli hocamız Adem Ceyhan, “17. Asır Mevlevi Edebiyatından Bir Portre: Adem Dede” başlığını taşıyan makalesinde 17. Yüzyılda yaşamış bir Mevlevi şeyhi olan Adem Dede’nin hayatını kaynaklardan süzerek değerlendirmektedir. Dede’nin edebiyat ve Mevlevilik tarihindeki yerini belirlemekte, tesirlerini ele almakta ve elde bulunan az sayıdaki şiirinin nesre çevirisini vermektedir.
Asiye Mevhibe Coşar, Divânü Lugâti’t-Türk ve Kâşgarlı Mahmud Üzerine Yazılan Makaleler üzerine açıklamalı bir kaynakça denemesi yapmaktadır. Kaynakçada 159 makale yer almakta ve bunlar yazar adına göre alfabetik sıralanmaktadır.
İbrahim Çeşmeli, Hande Günözü ve Abdusabir Raimkulov “Güney Sogdiana Bölgesi Guzar Vahası Yalpak Tepe Şehri Harabesi Özbek-Türk Arkeolojik Kazı Çalışması” başlığını taşıyan araştırmalarında Özbekistan’ın Kaşkaderya bölgesinde yer alan Yalpak Tepe şehri harabesinde 2005-2008 yılları arasında gerçekleştirdikleri arkeolojik kazı çalışmalarını anlatmışlar ve elde ettikleri bulguları değerlendirmişlerdir. Çeşmeli ve Raimkulov tarafından yapılan kazıda elde edilen bulguların restorasyon ve konservasyon çalışmalarını ise Hande Günözü yapmıştır.
Mücahit Kaçar, IV. Murat dönemine ait manzum ve minyatürlü bir gazaname örneği olan Tulûî’nin Paşaname adlı eserini incelemektedir. 2009-2010 öğretim yılında İngiltere’de araştırmalarda bulunan Mücahit Kaçar, IV. Murat dönemi devlet adamlarından Kenan Paşa’nın savaşlarını anlatan ve British Library’de Sloane 3584 numaraya kayıtlı eseri tüm yönleriyle değerlendirmektedir.
1905 yılından itibaren özellikle basın yoluyla kendini hissettiren Tatar etkisi, Özbeklerin sosyal, kültürel ve siyasal yapısında etkili olmuştur. Tatar aydınlarının ve gazetecilerinin Özbek dili üzerindeki etkilerini ve Özbek edebi dilinin oluşumundaki rollerini incelediği makalesinde Aziz Merhan, özellikle Tatar aydınlarının Kazan’da başlattıkları ve zaman içinde Orta Asya içlerine götürdükleri yenilik hareketlerini ve bunun Özbekler üzerindeki etkilerini ele almaktadır.
“Câmî-i Rûmî (Mısrî) ve Saâdetnâme” adlı makalesinde kıymetli hocamız Cihan Okuyucu, Ravzatü’ş-şühedâ’nın en başarılı tercümelerinden biri olan Saâdetnâme hakkında bilgi verirken, Câmî-i Rûmî hakkında da yeni elde edilen bilgiler ışığında bir değerlendirme yapmaktadır.
Nuran Özlük, “Düşünce Mecmuası ve Sistematik İndeksi” adlı çalışmasında, geçen yüzyılın ilk çeyreğinde İsmail Hikmet Ertaylan tarafından neşredilen ve dönemin önemli dergilerinden olan Düşünce Mecmuası hakkında bilgi vermekte ve derginin sistematik bir indeksini hazırlayarak araştırmacılara kolaylık sağlamayı amaçlamaktadır.
Geçen yüzyılda, İstanbul suriçinde bulunan sıbyan mekteplerini inceleyen bir müfettiş raporunu ele aldığı “Bir Müfettiş Raporunda Erken 20. Yüzyıl İstanbul Suriçi Sıbyan Mektepleri” başlıklı makalesinde Ali Naci Özyalvaç, rapordan elde ettiği verileri değerlendirmekte ve suriçindeki sıbyan mekteplerinin 1912-1914 yılları arasındaki durumunu farklı yönlerini göz önünde bulundurarak tespite çalışmaktadır.
Üsküdarlı Aşkî’nin eserleri hakkında yeni tespitlerin yapıldığı Sadık Yazar’ın “XVI. Yüzyıl Şairlerinden Üsküdarlı Aşkî’nin Eserleri Hakkında Yeni Tespitler” başlığını taşıyan makalesinde, şairin bilinen eseri olan divanından başka ona aidiyeti kesinlik kazanmış veya ihtimal dâhilinde olan dört eserden söz edilmektedir. Yazma eser kütüphanelerinin müdavimlerinden olduğunu bildiğimiz Yazar, Üsküdarlı Aşkî ile ilgili bugüne kadar bilinmeyen bilgiler vermektedir.
1699 yılı civarında Amcazade Hüseyin Paşa tarafından yaptırılan Amcazade Yalısı bilindiği gibi klasik Türk mimarisinin müstesna bir örneğidir. Bazı kısımları günümüze ulaşmayan yalının restorasyon çalışmaları yeniden başlatılmıştır. Murat Yıldız’ın konu ile ilgili makalesinde sivil mimarimizin en eski yapılarından olan bu yalının tarihi serüveni anlatılmaktadır.
Nihayet köklü geleneği ile Türkoloji dünyasının seçkin bir yayın organı olan Türkiyat Mecmuası’nın yeniden yayımlanmasında destek, tavsiye ve katkılarıyla bizi teşvik eden Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Müdürü, kıymetli hocamız Prof. Dr. Kemal Yavuz’a burada bir kere daha şükranlarımızı arz ediyoruz. Öte yandan bilgi ve birikimleriyle bizlere destek olan muhterem bilim kurulu üyesi hocalarımıza ve saygı değer hakem kurulu hocalarımıza teşekkürlerimizi sunuyoruz. Özveri ile çalışan yayın kurulu ekibine ve kıymetli makaleleri ile katkılarını esirgemeyen bilim adamlarına ayrı ayrı teşekkür ediyoruz.
Yeni sayılarda buluşmak ümidiyle…
KAYNAKLAR
BİRİNCİ, Necat, “Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü”, Türk Dili, c. XLIX, sy. 403, Ankara 1985, 577-585.
GÜLEÇ, İsmail, “Kuruluşunun 76. Yılında Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Kütüphanesi”, Müteferrika Dört Aylık Kitabiyat Dergisi, sy. 13, İstanbul 2000, 235-244.
http://www.istanbul.edu.tr/enstituler/turkiyat/yayinlar.htm
İLGÜREL, Sevim, “Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü”, Türk Kültürü, sy. 158, Ankara 1975, 39-41.
KÖPRÜLÜ, Orhan F., “Atatürk ve Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Kütüphanesinin Acıklı Hali”, Türk Kültürü, sy. 314, Ankara 1989, 30-34.
ÖZKAN, Mustafa, “Kuruluşunun 70. Yılında Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, c. 4, sy. 8, 2006, 585-592.
SERTKAYA, Osman Fikri, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü’nün Kuruluşunun 80. Yıl Dönümü Töreni Açış Konuşması, İstanbul 2004.
TIĞLI, Fatih, “İstanbul Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türkiyat Mecmuası”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, c. 4, 8, 2006, 593-608.
TULUM, Mertol, “Mertol Tulum’la Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Üzerine Sohbet”, (konuşan: Mehdi Ergüzel), Türk Edebiyatı, sy. 199, İstanbul 1990, 27-29.
Türkiye Üniversitelerinin Türkiyat Araştırmaları Merkezleri, Türkiye Üniversitelerinin Türk Dili ve Edebiyatı ve Türk Folkloru ile İlgili Bölümleri, İÜ Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Yay., İstanbul 1997.
YETİŞ, Kazım, Dönemler ve Problemler Aynasında Türk Edebiyatı, Kitabevi Yay., İstanbul 2007.
ZEREN, Mehmet – GÜLEÇ, İsmail, İstanbul Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Kütübhanesi Yazma Eserler Katalogu, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yay., İstanbul 2009.